ΕΝΟΡΙΑΚΟ ΕΡΓΟ

---

Θ Ε Μ Α : “Η ΚΥΡΙΑΚΗ”

Η Εκκλησία όρισε μέρες που γιορτάζει σημαντικά γεγονότα. Λίγες ήταν στην αρχή οι γιορτές. Με τον καιρό αυξήθηκαν. Έτσι σήμερα υπάρχουν γιορτές για το Χριστό, δεσποτικές, για την Θεοτόκο, θεομητορικές, για τους αγγέλους, για τους αποστόλους, για τους πατέρας και διδασκάλους, για πολλούς μάρτυρας και οσίους.
Ιδιαίτερα η εβδομάδα, σαν ένας κύκλος επτά ημερών που επαναλαμβάνεται, προσέφερε σημαντική ευκαιρία στους χριστιανούς να κάνουν μία αντιστοιχία ημερών με γιορτές. Άλλωστε οι επτά ημέρες της δημιουργίας του κόσμου, ήταν η βασική αιτία διαιρέσεως του χρόνου, σε ημέρες, εβδομάδες, μήνες κλπ. Την Δευτέρα λοιπόν, την αφιέρωσαν στην τιμή προς τους Αγγέλους, την Τρίτη, στον Τίμιο Πρόδρομο, την Τετάρτη, στην προδοσία του Χριστού, την Πέμπτη, στους δώδεκα Αποστόλους και στον Άγιο Νικόλαο, την Παρασκευή, στη σταύρωση του Χριστού, το Σάββατο στους Αγίους και στη Θεοτόκο και την Κυριακή, στην Ανάσταση του Κυρίου.
Μέσ’ απ’ όλες τις γιορτές, υπάρχει μία, η πιο αρχαία, που εξακολουθεί να γιορτάζεται όχι μόνο μία φορά το χρόνο, όπως οι άλλες γιορτές, αλλά πενήντα δύο φορές το χρόνο: Και η γιορτή αυτή είναι η Κυριακή.
Οι Εβραίοι γιόρταζαν και γιορτάζουν μέχρι σήμερα το Σάββατο, σύμφωνα με την τετάρτη εντολή, που λέει: “Εξ ημέρας εργά και ποιήσεις πάντα τα έργα σου, τη δε ημέρα τη εβδόμη σάββατα Κυρίω τω Θεώ σου”.
(Εξ.κ΄9). Η μέρα αυτή της εβδομάδας, ορίστηκε σαν ημέρα γιορτής, γιατί, όπως λέει το πρώτο βιβλίο της Αγίας Γραφής, η Γένεσις, σε έξι μέρες ο Θεός δημιούργησε το σύμπαν, που προκαλεί το θαυμασμό του κάθε λογικού ανθρώπου, τη δε εβδόμη έγινε η κατάπαυση της δημιουργίας. Κι’ ο άνθρωπος, μικρός θεός και δημιουργός στο κόσμο, εκαλείτο να μιμηθεί το μεγάλο δημιουργό. Έπρεπε την εβδόμη ημέρα να πάψει να εργάζεται και να συχνάζει σε ιερούς τόπους λατρείας και εκεί όχι μόνο να δοξολογεί το Θεό για την έξοχη δημιουργία του παντός, της οποίας τα διάφορα αγαθά απολαμβάνει, αλλά και να ευχαριστεί το Θεό, γιατί έδωσε και σ’ αυτόν δυνάμεις να εργαστεί τις έξη μέρες. Γιατί χωρίς τη θεία βοήθεια τι μπορεί να κάνει ο άνθρωπος;
Οι Ιουδαίοι, τηρούσαν τη μέρα τη μεγάλη αυστηρότατα. Το Σάββατο, ούτε έσπερναν, ούτε θέριζαν, ούτε μάζευαν ξύλα. Όποιος δε παρέβαινε την αργία του Σαββάτου, ετιμωρείτο με θάνατο, με λιθοβολισμό. Οι χριστιανοί τώρα, αντί του Σαββάτου έχουν τη Κυριακή. Η Κυριακή ονομάζεται και “μία Σαββάτων”, (Μαρκ.ιστ΄2), γιατί είναι η πρώτη μέρα της εβδομάδας. Ορίστηκε δε η μέρα αυτή σαν ημέρα γιορτής για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί η μέρα αυτή θυμίζει τη πρώτη μέρα της δημιουργίας, που με την προσταγή του Θεού “Γενηθήτω φως”, δημιουργήθηκε το φως, και το σκοτάδι που κάλυπτε όλη τη γη διαλύθηκε, και έλαμψε ο κόσμος. Δεύτερον, που είναι και ο σπουδαιότερος λόγος, είναι ότι τη μέρα αυτή, “την μίαν των Σαββάτων”, ενώ το σκοτάδι της νύκτας κάλυπτε το φρικτό Γολγοθά, και μαζί με το φυσικό σκοτάδι βασίλευε και ηθικό και θρησκευτικό σκοτάδι σ’ όλο το κόσμο, το σκοτάδι της αγνοίας, της δεισιδαιμονίας και των προλήψεων, ξαφνικά φως ανέτειλε, φως απείρως ανώτερο από το φως της πρώτης ημέρας της δημιουργίας. Είναι το άσβηστο φως που σκόρπισε σ’ όλη τη δημιουργία ο Χριστός που αναστήθηκε από τον τάφο. Όπως ο ήλιος, που είναι κρυμμένος και δεν φαίνεται, βγαίνει το πρωί στον ορίζοντα και φωτίζει την κτίση, έτσι κι’ ο Χριστός, που ήταν κρυμμένος στον τάφο, βγήκε από τον τάφο και φώτισε τον κόσμο.
Στη θέση λοιπόν του εβραϊκού Σαββάτου, μπήκε σιγά-σιγά η χριστιανική Κυριακή, ως ημέρα αργίας, με περιεχόμενο λατρείας του Θεού. Ένα άλλο γεγονός που συνέβη την Κυριακή, και συνέβαλε και αυτό στην καθιέρωσή της ως επίσημης ημέρας, ήταν και η Πεντηκοστή. Το Άγιο Πνεύμα, την ημέρα αυτή επεφοίτησε στους Αποστόλους για να τους κάνει κήρυκες του ευαγγελίου.
Την Κυριακή τιμούσαν πολύ οι πρώτοι χριστιανοί. Τη γιόρταζαν όχι ιουδαϊκά αλλά χριστιανικά. Τη γιόρταζαν σαν ημέρα νίκης και θριάμβου του φωτός κατά του σκότους, την αλήθειας κατά του ψεύδους, της ελευθερίας κατά της δουλείας, της αγάπης κατά του μίσους, της ζωής κατά του θανάτου. Την άγια αυτή ημέρα οι χριστιανοί δεν δούλευαν, εκτός μόνο σε δουλειές που ήταν αναγκαίες και απαραίτητες. Όλοι βρίσκονταν στην Εκκλησία. Ο δε Μ. Κωνσταντίνος και άλλοι ευσεβείς αυτοκράτορες, όρισαν την Κυριακή, σαν ημέρα επίσημης αργίας του κράτους.
Ας κάνουμε όμως και μία θεολογική προσέγγιση του θέματος Κυριακή. Η ημέρα της Κυριακής στο λεγόμενο εβδομαδιαίο χρόνο είναι η πρώτη ημέρα από την οποία αριθμείται η εβδομάδα, αλλά και η ογδόη, επειδή βρίσκεται μετά το τέλος της εβδόμης ημέρας, δηλαδή μετά το Σάββατο. Στην Παλαιά Διαθήκη θεωρείται σημαντική ημέρα, αφ’ ενός μεν γιατί είναι η πρώτη ημέρα της δημιουργίας του κόσμου, κατά την οποία έγινε το φως, αφ’ ετέρου δε γιατί και αυτή θεωρείται αγία κατά την εντολή: “επτά ημέρας προσάξατε ολοκαυτώματα τω Κυρίω, και η ημέρα η ογδόη κλητή αγία έσται υμίν, και προσάξατε ολοκαυτώματα τω Κυρίω”.(Λευιτ.κγ΄36)
Ο Μωϋσής την πρώτη ημέρα δεν την αποκαλεί πρώτη, αλλά μία. Και, ερμηνεύοντας ο Μ. Βασίλειος, λέγει ότι την αγία Κυριακή, κατά την οποία αναστήθηκε ο Χριστός, την ονομάζει μία ημέρα για να οδηγήσει την έννοιά μας προς την μέλλουσα αιώνια ζωή. Τώρα η Κυριακή είναι τύπος του μέλλοντος αιώνος, τότε όμως θα είναι αυτός ο ίδιος ο όγδοος αιών. Αν σκεφθεί κανείς ότι ο εβδομαδιαίος κύκλος συμβολίζει όλο τον χρόνο της ζωής των ανθρώπων, και η Κυριακή είναι τύπος του μέλλοντος ογδόου αιώνος, τότε είναι η μία και μοναδική ημέρα. Ο Μ. Βασίλειος αποκαλεί την Κυριακή “απαρχήν των ημερών”, “ομήλικα του φωτός”.
Κατά τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, η Κυριακή ονομάζεται ογδόη ημέρα γιατί κατά την ημέρα αυτήν έγινε η Ανάσταση του Χριστού, που είναι η ογδόη ανάσταση στην ιστορία. Τρεις αναστάσεις νεκρών έγιναν στην Παλαιά Διαθήκη, (μία από τον Προφήτη Ηλία και δύο από τον Ελισσαίο), και τέσσερις αναστάσεις νεκρών έγιναν στην Καινή Διαθήκη από τον Χριστό, (της θυγατρός του Ιαείρου, του υιού της χήρας της Ναΐν, του Λαζάρου, και των νεκρών κατά την Μ. Παρασκευή). Οπότε η μεγαλύτερη, η ογδόη ανάσταση, είναι η Ανάσταση του Χριστού. Ουσιαστικά, όμως, δεν είναι μόνο η ογδόη ανάσταση, αλλά και η πρώτη σχετικά με την ελπιζομένη ανάσταση όλων των νεκρών.
Την Κυριακή, την πρώτη ημέρα της δημιουργίας, έγινε το φως. Την Κυριακή, την πρώτη ημέρα της αναδημιουργίας, φάνηκε το φως της αναστάσεως, που είναι το ίδιο το φως της Μεταμορφώσεως και της Πεντηκοστής. Η ανθρώπινη φύση του Χριστού απέβαλε την θνητότητα και φθαρτότητα και ντύθηκε την δόξα, την αφθαρσία και αθανασία.
Η Κυριακή λέγεται ακόμη, αγία και κλητή ημέρα, γιατί όλα τα δεσποτικά μεγάλα γεγονότα έγιναν κατ’ αυτήν. Λέγεται από τους Πατέρες ότι ο Ευαγγελισμός του Θεοτόκου, η Γέννηση του Χριστού και η Ανάσταση, τα βασικά μεγάλα Δεσποτικά γεγονότα έγιναν την ημέρα της Κυριακής. Αλλά και η Δευτέρα Παρουσία του Χριστού, και, βεβαίως, η ανάσταση των νεκρών πρόκειται αυτήν την ημέρα να συμβεί, (Όσιος Πέτρος ο Δαμασκηνός). Γι’ αυτό και οι χριστιανοί, δίνουν μεγάλη σημασία και βαρύτητα σε αυτήν και επιδιώκουν να την αγιάζουν, γιατί η αιφνιδιαστική έλευση του Χριστού θα γίνει τότε.
Για όλους αυτούς τους λόγους, ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός πανηγυρίζει στην εορτή του Πάσχα: “Αύτη η κλητή και αγία ημέρα, η μία των Σαββάτων η βασιλίς και κυρία, εορτών εορτή και πανήγυρις εστί πανηγύρεων, εν ή ευλογούμεν Χριστόν εις τους αιώνας”. Είναι συγκινητικό να σκεφθεί κανείς, ότι κάθε Κυριακή η Εκκλησία, με τα θαυμάσια τροπάριά της, εορτάζει την Ανάσταση του Χριστού. Έτσι, στο ετήσιο Πάσχα, υπάρχει το μικρό λεγόμενο Πάσχα, η φωτοφόρος ημέρα της Κυριακής.

Για επικοινωνία μαζί μας :
Τηλέφωνο : +30-210-9712456
Φαξ : +30-210-9712456
Ταχυδρομική διεύθυνση : πλατεία Αγ. Δημητρίου, 173 43 – Αγ. Δημήτριος
Ηλεκτρονική διεύθυνση : inad.dad@dad.com