ΕΝΟΡΙΑΚΟ ΕΡΓΟ

---

Θ Ε Μ Α : “ΚΕΡΙ - ΚΑΝΤΗΛΙ - ΦΩΣ ΝΑΟΥ”.

Σκοτάδι κάποτε βασίλευε σ’ όλη τη κτίση. Δεν υπήρχε φως. Αλλά μες στο σκοτάδι ακούστηκε η φωνή του Θεού: “Γεννηθήτω φως”. Και αμέσως άναψε φως. Με όση ευκολία εμείς σήμερα πατάμε ένα κουμπί και ανάβει το φως και φωτίζεται το σπίτι, με ασυγκρίτως μεγαλύτερη ευκολία ο Θεός, ο δημιουργός του παντός, άναψε το φως. Δημιούργησε δε και τον ήλιο, σαν μια τεράστια αποθήκη φωτός, που κάθε μέρα ξοδεύει εκατομμύρια κιλοβάτ και όμως δεν φαίνεται να λιγοστεύει το φως του.
Φως πλούσιο υπάρχει στη φύση. Αλλά εκτός από το φυσικό αυτό φως, υπάρχει και άλλο φως, τεχνητό φως, που με διάφορες ύλες ανάβει ο άνθρωπος. Υπάρχει φως και από λάδι και κεριά.
Η εκκλησία έχει ανάγκη από φως, γιατί υπάρχουν ακολουθίες που δεν γίνονται τη μέρα αλλά τη νύχτα. Παλαιότερα μάλιστα οι χριστιανοί έκαναν αγρυπνίες και όλη τη νύχτα, από τη δύση του ηλίου μέχρι την ανατολή, έμεναν στην εκκλησία και προσεύχονταν. Αν ανοίξουμε τις Πράξεις των Αποστόλων, όπου περιγράφεται η ζωή των πρώτων χριστιανών, βλέπουμε ότι όταν ο Απόστολος Παύλος περιόδευε τη Μικρά Ασία και βρέθηκε στη Τρωάδα, μάζεψε τους χριστιανούς για προσευχή, διδασκαλία και θεία κοινωνία. Νύχτωσε, αλλά η διδασκαλία του Αποστόλου Παύλου συνεχίστηκε μέχρι τα μεσάνυχτα. Φυσικά ο Απόστολος δεν δίδασκε μέσα στο σκοτάδι, αλλά στο σπίτι που είχαν μαζευτεί για τη θεία λατρεία. Εκεί υπήρχαν αρκετές λαμπάδες που φώτιζαν, λαμπάδες που έκαιγαν με λάδι.
Από την αρχαία λοιπόν εποχή υπήρχαν λαμπάδες, λυχνάρια που φώτιζαν τους ναούς. Όχι μόνο γιατί υπήρχε ανάγκη φωτισμού στους ναούς, αλλά και για έναν άλλο λόγο, μυστικότερο. Ποιος είναι αυτός;
Σκοτάδι φυσικό είπαμε στην αρχή υπήρχε σ’ όλη τη κτίση. Σκοτάδι που διέλυσε ο ήλιος. Αλλ’ εκτός από το σκοτάδι αυτό, πάνω σ’ ολόκληρη την ανθρωπότητα, σ’ όλα τα έθνη και τους λαούς, επικρατούσε και ηθικό σκοτάδι. Το σκοτάδι αυτό ήταν η ειδωλολατρία. Μεσάνυχτα είχαν οι άνθρωποι ως προς τη γνώση του αληθινού Θεού. Αλλά ήρθε φως, όχι μικρό και ασήμαντο, αλλά φως μεγάλο, φως πλούσιο, που φώτισε όλο τον κόσμο. Και το φως αυτό είναι ο Χριστός. Αυτός είναι το φως του κόσμου, ο πνευματικός ήλιος της ανθρωπότητας. Ανάβοντας κι’ εμείς μέσα στις εκκλησίες φώτα, θέλουμε με το άναμμα των φώτων να δείξουμε, ότι ο Χριστός με την διδασκαλία Του και τα άγια μυστήρια, είναι φως. Έξω από την εκκλησία, έξω από το Χριστό, είναι σκοτάδι. Ο ιερεύς τη νύχτα της αναστάσεως ανάβει λαμπάδα από την ακοίμητη καντήλα και από την ωραία πύλη καλεί τους πιστούς λέγοντας: “Δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου φωτός”.
Υπάρχει και άλλη μια θεολογική ερμηνεία για το άναμμα του φωτός στο ναό. Ανάβουμε το φως με το κερί και το καντήλι, για να θυμόμαστε ότι πρέπει να ζούμε στο φως που πήραμε. Ποιο είναι αυτό το φως; Είναι αυτό που ήρθε σαν φως, “εν είδει πυρίνων γλωσσών”. Είναι το Άγιο Πνεύμα που πήραμε με το βάπτισμά μας και το Οποίο εικονίζεται με φως. Γι’ αυτό και το βάπτισμα το λέμε “φώτισμα” και κατά την ακολουθία του κρατάμε λαμπάδες, για να εκφράσουμε αυτή τη αλήθεια, ότι καθαροί πνευματικά καθώς είμαστε μετά το βάπτισμά μας, πήραμε το Άγιο Πνεύμα. Ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ έλεγε: “ο σκοπός της πνευματικής ζωής είναι η απόκτηση του Αγίου Πνεύματος”. Πρέπει να ξαναπάρουμε το φως, να αποκτήσουμε πάλι το Άγιο Πνεύμα που χάνουμε με τις αμαρτίες μας. Στη Θεία Λειτουργία, γινόμαστε και πάλι φωτοδόχοι, δηλαδή πνευματοφόροι. Στο τέλος της Λειτουργίας ψάλλουμε: “είδομεν το φως το αληθινόν, ελάβομεν πνεύμα επουράνιον”. Όταν έβγαινε από τη Θεία Λειτουργία ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, είχε το πρόσωπό του φωτοειδές και με τη φωτιά του Αγίου Πνεύματος μεταμορφωμένο. Άλλωστε, και τα πρόσωπα όλων των αγίων μας είναι γεμάτα φως. Στο κεφάλι τους έχουν φωτοστέφανο, δείγμα του φωτισμού και της καθαρότητας της καρδιά και του νου τους από το Άγιο Πνεύμα.
Απ’ όλα τα φώτα που είπαμε παραπάνω, εκείνο το φως που χρησιμοποιεί η εκκλησία μας, είναι το φως που προέρχεται από το λάδι και από τα κεριά. Γιατί ανάβουμε κερί και καντήλι; Είναι μια προσφορά στο Θεό, είναι μια θυσία που κάνουμε σ’ Αυτόν. Αλλά η θυσία μας στο Θεό, θα πρέπει να είναι καθαρή. Γι’ αυτό και προσφέρουμε έλαιον, καθαρό λάδι, όπως άλλωστε παραγγέλλει και ο Θεός στην Παλαιά Διαθήκη,(Εξ.κζ΄20, Λευιτ. κδ΄2-4) και όχι δυσώδες ή από άλλο καρπό εκτός της ελιάς, και καθαρό κερί, που το κατασκευάζουν οι μέλισσες από τα άνθη. Προσφέρουμε με το καντήλι “έλαιον”, για να θυμόμαστε το έλεος του Θεού, που πρέπει να το ζητάμε στην προσευχή μας για την άφεση των αμαρτιών μας. Αυτό το έλεος του Θεού φανερώθηκε παλαιά στην ανθρωπότητα κατά τον κατακλυσμό, όταν μια περιστερά επέστρεψε στην κιβωτό με κλαδί ελιάς στο ράμφος της, αναγγέλλουσα την παύση της θείας τιμωρίας. Από παλαιά λοιπόν η ελιά υπενθυμίζει το έλεος του Θεού σε μας, και τον καρπό της, το λάδι, το προσφέρουμε στο Θεό για να θυμόμαστε αυτό το θείο έλεός Του. Αλλά με το έλαιον του καντηλιού, πρέπει να θυμόμαστε ότι πρέπει να έχουμε και μεις έλεος στους αδελφούς μας, αγάπη δηλαδή.
Και το κεράκι πάλι που ανάβουμε στο μανουάλι του ναού, έχει ωραίους και πολύ διδακτικούς συμβολισμούς. Από παλαιά οι ιουδαίοι δεν παρουσιάζονταν με άδεια χέρια στο Θεό. Έφερναν ένα ζώο που το έσφαζε ο ιερέας. Το ζώο εθεωρείτο προσφορά στο Θεό, αλλά έκρυβε και άλλο συμβολισμό. Το ζώο αντιπροσώπευε τον ίδιο τον ιουδαίο που το προσέφερε. Σαν να έλεγε ο ιουδαίος: μου πρέπει τιμωρία γι’ αυτά που έκανα. Αλλά αντί για μένα ο Θεός δέχεται την θυσία του ζώου. Αυτό μυστικά έκρυβε την θυσία του Κυρίου μας, που γι’ αυτό λέγεται “Αμνός”. Οι ιουδαίοι λοιπόν πρόσφεραν ένα ζώο στο Θεό για σφαγή, και εμείς ένα κερί για να καεί. Ανάβοντας ένα κερί στο μανουάλι πρέπει να έχουμε την συνείδηση ότι προσφέρουμε τον ίδιο τον εαυτό μας στο Θεό. Εκφράζουμε το “σοι Κύριε”, ή το “πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα”, που λέμε στη λατρεία μας. Ποτέ δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η “θέση μας” είναι στο μανουάλι του Χριστού! Εκεί, προσφορά στο Θεό, αναμμένα κεριά, που καίγονται, λειώνουν, για την αγάπη Του.
Το κερί έπειτα είναι μαλακό. Έτσι απαλοί πρέπει να είμαστε οι χριστιανοί. Όχι σκληροί, όχι τραχείς, αλλά επιεικείς, πράοι, γεμάτοι απλότητα. Το κερί αν το πιέσουμε με τα δάκτυλά μας, “υπακούει” σ’ αυτό που του κάνουμε και βαθουλώνει. Έτσι πρέπει να είμαστε. Υπάκουοι και υποχωρητικοί. Μια ψυχή σαν την πέτρα, δεν μπορεί να ζήσει την μετάνοια. Το κερί πάλι, πλάθεται και διαμορφώνεται. Έτσι και η ψυχή μας πρέπει να είναι εύκολη σε αναμόρφωση και μεταμόρφωση. Πρέπει όλο και να μεταμορφωνόμαστε, όλο να αναπλασσόμαστε, μέχρι να μορφωθεί ο Χριστός μέσα μας. Αλλά για να γίνει αυτό, πρέπει να γίνουμε σαν το κερί που πλάθεται. Αν στο κερί πατήσουμε μια σφραγίδα, αυτό τη δέχεται και τη διατηρεί. Πήραμε και μείς μια σφραγίδα πνευματική πάνω μας. Είναι το ιερό χρίσμα. Πρέπει να κρατήσουμε αυτή τη σφραγίδα καθαρή και να την αξιοποιήσουμε με την πνευματική μας ζωή. Τέλος, αν προσέξουμε το χρώμα του κεριού, δεν διαφέρει και πολύ από αυτό του δέρματός μας. Αυτό σημαίνει ότι το κερί συμβολίζει τον πιστό, ο οποίος θα πρέπει να διατηρεί το σώμα του ευωδιαστό, καθαρό από το άρωμα του Αγίου Πνεύματος, την δε καρδιά του, που συμβολίζεται με τον άσπρο σπάγκο, λευκή από κάθε ρύπο αμαρτίας. Τότε μόνο η φλόγα που θα καίει στο κερί, θα είναι η φλόγα της πίστεως αλλά και η φωτιά του Αγίου Πνεύματος μέσα μας. Μάλιστα δε, όταν παίρνουμε το κερί στα χέρια μας από το “παγκάρι”, το ανάβουμε και το τοποθετούμε στο μανουάλι, ομολογούμε το σκοπό της ζωής μας: πεσμένοι καθώς ήμασταν και εμείς από την αμαρτία, σηκωνόμαστε όρθιοι, ανασταινόμαστε, με την μετάνοια, παίρνουμε την φώτιση του Αγίου Πνεύματος με την πνευματική ζωή που κάνουμε και εντασσόμαστε στην κοινωνία των αγίων της εκκλησίας μας, όπου λάμπουμε με το Θείο Φως.
Τον κεντρικό φωτισμό του ναού μας, τον κάνει ο “πολυέλαιος. Παλαιά, αντί για ηλεκτρικά φώτα, έκαιγαν πάνω σε ειδικές υποδοχές, μικρά καντήλια με λάδι, απ’ όπου πήρε και το όνομά του. Ο “πολυέλαιος” συμβολίζει το αμέτρητο έλεος του πανάγαθου Θεού, που κατέρχεται στη γη, που όπως γνωρίζουμε συμβολίζει το δάπεδο του ναού, από ψηλά, τον ουρανό. Υπάρχουν διάφορα είδη λυχνιών ή φώτων στο ναό, ανάλογα με τον αριθμό των λυχνιών τους: είναι τα “μονά” ή μοναδικά, που συμβολίζουν το ενιαίο της Θεότητος, τα “δικήρια”, που συμβολίζουν τις δύο φύσεις του Χριστού μας, τα “τριλαμπή”, που συμβολίζουν την Αγία Τριάδα, τα “επτάφωτα”, που συμβολίζουν τα επτά χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, και τα “δωδεκάφωτα”, που συμβολίζουν τους δώδεκα αποστόλους.
Γλυκό, ταπεινό και καθαρό είναι το φως του κεριού και του καντηλιού, που καίει μπροστά στα εικονίσματα των αγίων προσώπων. Ένα τέτοιο φως πρέπει να γίνουμε και μεις μέσα στο κόσμο, που θα “λειώνουμε” από τον ιερό αγώνα που θα κάνουμε για την πνευματική μας πρόοδο και την διάδοση του ευαγγελίου μέσα στον κόσμου, ώστε να φωτίζονται οι ψυχές που ζουν μέσα στο σκοτάδι και να γίνεται αυτό που λέει ο ιερέας στην Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων δώρων: “φως Χριστού, φαίνει πάσι”.

Για επικοινωνία μαζί μας :
Τηλέφωνο : +30-210-9712456
Φαξ : +30-210-9712456
Ταχυδρομική διεύθυνση : πλατεία Αγ. Δημητρίου, 173 43 – Αγ. Δημήτριος
Ηλεκτρονική διεύθυνση : inad.dad@dad.com